Amerikan The Wall Street Journal gazetesinin haberinde, İsrail’in saldırı öncesinde ABD’yi haberdar ettiği, ABD’nin de bunu Katar ile paylaştığı öne sürüldü.
ABD’nin saldırıdan önceden haberdar olmasına ilişkin iddialar, Washington’ın süreçteki rolüne dair tartışmaları akıllara geldi.
Bölgedeki en büyük ABD hava üssü olan El-Udeyd’de bulunan radarların, hava sahasında yaşanan her hareketi tespit edebilecek kapasitede olduğu, bu nedenle saldırının “görmezden gelinmiş olabileceği” yönünde iddialar gündeme geldi.
Sosyal medyada dolaşıma giren FlightRadar görüntülerinden yola çıkarak bazı kullanıcılar, İngiltere’ye ait yakıt ikmal tankerlerinin El-Udeyd’den havalanarak İsrail uçaklarını havada desteklediğini, ABD’ye ait KC-46A tankerlerinin de saldırı sonrası üsse geri döndüğünü ileri sürdü.
Bu iddialar, Washington yönetiminin Katar’daki askeri varlığına ilişkin tartışmaları yeniden alevlendirdi.
Beyaz Saray’ın açıklaması
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, dün saldırıdan sonra düzenlediği basın brifinginde, söz konusu saldırıya ilişkin açıklamalarda bulundu.
Leavitt, “Bu sabah (ABD Başkanı Donald) Trump yönetimi, ABD ordusu tarafından, İsrail’in, barışı sağlamak için bizimle birlikte çok çalışan ve cesurca riskler alan Katar’ın başkenti Doha’da Hamas’a yönelik bir saldırı düzenlediği konusunda bilgilendirildi.” ifadesini kullandı.
Katar’ın İsrail tarafından bombalanmasını “talihsiz” bir olay şeklinde tanımlayan Leavitt, “Amerika Birleşik Devletleri’nin yakın müttefiki Katar’ı tek taraflı olarak bombalamak, İsrail’in veya Amerika’nın hedeflerine hizmet etmez.” değerlendirmesini yaptı.
Trump saldırıyı İsrail’den değil ABD Genelkurmay Başkanı Dan Caine’den öğrendi
CNN’e konuşan ABD’li bir yetkili, Trump’ın saldırıyı İsrail’den değil ABD Genelkurmay Başkanı Dan Caine’den aldığını ileri sürdü.
Başka bir yetkili de görüşmenin hemen ardından Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’a bilgi verildiğini, Witkoff Katar yönetimiyle temasa geçtiğinde ise artık “çok geç” olduğunu aktardı.
Katar önceden bilgilendirildiklerine dair iddiaları yalanladı
Öte yandan, Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, Amerikan X şirketinin sosyal medya platformundaki hesabından konuya ilişkin açıklamada bulundu.
Ensari, İsrail saldırısına ilişkin, “Katar’ın saldırıdan önceden haberdar edildiği yönündeki iddialar asılsızdır.” ifadesini kullandı.
Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, ABD’li bir yetkiliyle yapılan görüşmenin İsrail’in Doha’ya düzenlediği saldırının ardından gelen patlama sesleri sırasında gerçekleştiğine dikkati çekti.
ABD’nin Katar’daki üssü, Orta Doğu operasyonlarının beyni
Doha’nın güneybatısındaki çöl bölgesinde yaklaşık 24 hektarlık alana kurulu üs, ABD’nin Orta Doğu’daki en büyük askeri tesisi olarak kabul ediliyor.
El-Udeyd, Katar Emirliği Hava Kuvvetlerinin yanı sıra ABD Hava Kuvvetleri ve İngiltere Kraliyet Hava Kuvvetleri gibi birçok yabancı güce de ev sahipliği yapıyor.
Üs, ABD Merkez Kuvvetlerinin (CENTCOM) bölgesel karargahına ev sahipliği yapması nedeniyle Washington tarafından “Orta Doğu operasyonlarının merkezi” olarak tanımlanıyor.
Buradan, Kuzeydoğu Afrika’dan Güney Asya’ya kadar uzanan geniş coğrafyada hava operasyonları yönetiliyor. Irak, Suriye ve Yemen operasyonları başta olmak üzere bölgedeki birçok hava harekatı bu üsten yönetiliyor.
El-Udeyd’de uzun menzilli bombardıman uçaklarının yanı sıra yakıt ikmal ve nakliye uçakları ile insansız hava araçlarının bulunduğu, toplamda yaklaşık 100 hava aracının konuşlandığı biliniyor.
Üste yaklaşık 10 bin Amerikan askeri personeli görev yapıyor.
Üs İran saldırılarında da gündeme gelmişti
El-Udeyd Hava Üssü, İran’ın gerçekleştirdiği saldırılarla da gündeme gelmişti.
İran, İsrail’in ülke içindeki nükleer tesisleri ve askeri hedeflere yönelik saldırıları ile ABD’nin buna verdiği desteğe karşılık olarak, 23 Haziran’da üssü balistik füzelerle vurmuştu.
Associated Press’in uydu görüntülerine dayandırdığı haberinde de saldırıda ABD ordusunun güvenli iletişim için kullandığı hassas bir iletişim kubbesinin imha edildiği öne sürülmüştü.
