Xinhua’nın haberinde göre Şi, ülkesini ziyaret eden Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile görüştü.
Görüşmede, Çin ve Kuzey Kore’nin “iyi komşular” olduğunu vurgulayan Şi, Kore Yarımadası’nda barış ve istikrarın sürdürülmesi, uluslararası ve bölgesel konularda karşılıklı çıkarların korunması için eşgüdümü güçlendireceklerini belirtti.
Şi, “Çin, Kuzey Kore ile üst düzey temasları ve stratejik iletişimi güçlendirmeyi, parti ve devlet yönetiminde deneyim paylaşımını, karşılıklı anlayışı ve dostluğu geliştirmeye hazırdır.” ifadesini kullandı.
Çin’in açıklamasında Kuzey Kore lideri Kim’in de Çin’in Kore Yarımadası sorununda tarafsız tutumunu takdir ettiğini, iki ülke arasında dostane ilişkilerin değişmediğini vurguladı.
Kim’in ziyareti, ABD Başkanı Donald Trump’ın ikinci döneminde jeopolitik saflaşmanın değiştiği, dünya genelinde ve bölgede yeni dengelerin şekillenmeye başladığı bir döneme denk geldi.
Son dönemde Rusya ile Kuzey Kore arasında yakınlaşmanın bölgede istikrarsızlıktan endişe eden Çin’i rahatsız ettiği, bunun iki ülke arasında mesafeye yol açtığına yönelik değerlendirmeler yapılıyordu.
6 yıl sonra ilk ziyaret
Kuzey Kore lideri, İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinin 80. yıl dönümü dolayısıyla dün Pekin’de Tienanmın Meydanı’nda düzenlenen askeri geçit törenine katılmak üzere Çin’i ziyaret etti.
Törende aralarında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de olduğu liderlerle bir araya gelen Kim, ilk defa birçok taraflı bir buluşmada yer aldı.
Bu, Kim’in 6 yıl aradan sonra Çin’e yaptığı ilk ziyaret oldu. Kuzey Kore lideri daha önce ABD ile sonuçsuz kalan nükleer müzakereleri yürüttükleri 2018-2019 döneminde Çin’in desteğini almak üzere 4 kez Pekin’i ziyaret etmişti.
Çin Devlet Başkanı Şi de 2019 yılında Kuzey Kore’yi ziyaret etmiş, nükleer soruna siyasi çözüm bulunması için Pyongyang yönetimi ile birlikte çalışacakları ve uluslararası durum nasıl değişirse değişsin ülkenin izlediği stratejik doğrultuyu destekleyecekleri mesajını vermişti.
Çin ve Kuzey Kore, 2021’de 60 yıllık Karşılıklı Savunma Anlaşmasını, 20 yıllığına yenilemişti.
Nükleer müzakereler
Çin yönetimi, Kore Yarımadası’nın silahsızlandırılmasını bölgesel istikrar için kritik görüyor ve destekliyor. ABD ile Kuzey Kore arasındaki son nükleer müzakerelerin sonuçsuz kalmasının ardından Pekin yönetimi, 2003 yılında başlatılan 6’lı görüşmelere dönülmesi çağrısını birçok defa yineledi.
Güney Kore ile Kuzey Kore’nin yanı sıra ABD, Rusya, Çin ve Japonya’nın katıldığı 6’lı görüşmeler, 2007’de yapılan 6. tur görüşmenin ardından 2008’de Kuzey Kore’nin masadan ayrılmasıyla durmuştu.
ABD Başkanı Donald Trump’ın ilk iktidar döneminde başlattığı nükleer silahsızlanma görüşmeleri de sonuçsuz kalmıştı. Trump ve Kim, ilk kez 12 Haziran 2018’de Singapur’da bir araya gelmiş, Kore Yarımadası’nın nükleer silahlardan arındırılması ve kalıcı barışın sağlanması konusunda görüşmeler yapma konusunda mutabakata varmışlardı.
İki lider, 26-27 Şubat 2019’ta Vietnam’da bir kez daha görüşmüş ancak zirve beklenenden hızlı şekilde ve anlaşmasız sona ermişti. Son olarak 30 Haziran 2019’da Kuzey ve Güney Kore arasındaki silahsızlandırılmış bölgede görüşen iki lider, nükleer müzakere sürecini sürdürme kararı almıştı.
ABD ile Kuzey Kore arasında Ekim 2019’da İsveç’te yapılan çalışma düzeyindeki toplantılar, Kuzey Korelilere göre Amerikalılar “eski tutum ve tavırlarını” devam ettirdiğinden dolayı kesilmişti.
Washington yönetiminin en son 2020’de nükleer silahsızlanma görüşmelerini sürdürmek üzere yaptığı teklif de Pyongyang tarafından reddedilmişti.